[ Pobierz całość w formacie PDF ]Tao, (polskie słowo Tao wywodzi się właśnie od chińskiego słowa dao), słuszność, itd. Zazwyczaj tłumaczę je jako zasa-
dy , tu jednak wydaje mi się, iż sposób , jest bardziej odpowiednim słowem
73
..... jeśli strona atakująca jest bitna, to ......
... zmęczyć, zaskoczymy wtedy wszystkich żołnierzy, ci stracą wolę walki i zwycię-
stwo będzie nasze.... Jeśli ustawimy się do ataku na lewe skrzydło a zaatakujemy prawe,
w obliczu porażki ..... skrzydła nie przybędą na pomoc. Jeśli ustawimy się do ataku na
prawe skrzydło a zaatakujemy lewe, w obliczu porażki wojska prawego skrzydła nie przy-
będą na pomoc. Wtedy to wojska staną jak wryte i nie będzie z nich wróg miał żadnej ko-
rzyści. Te, które się znajdą w pobliżu, będą niewystarczające, toteż nie wkroczą do akcji.
Te w oddali będą rozproszone i nie dadzą rady ......
74
V Dobry dowódca
Dobry dowódca potrafi rozbić liczebne i ...... wojska wroga, tak aby nie mogły przyjść
sobie nawzajem z odsieczą. Zaatakowany, nie pozwoliłby wiadomość o tym dotarła do in-
nych oddziałów wroga. Jeśli wróg wykopie głęboką fosę, lub wzniesie wysokie barykady,
nie pozwoli mu się umocnić. Jeśli rydwany nieprzyjaciela są mocne a broń jego ostra, na-
leży mu uniemożliwić użycie tej potęgi. Jeśli żołnierze jego są odważni i silni, nie pozwo-
li im użyć tej mocy.
Dobry dowódca wie jak wykorzystać przełęcze i oszacować przeszkody; zagrzewa
wojska do walki1; wie kiedy iść naprzód a kiedy się wycofać; jeśli siły wroga są liczne,
potrafi je przerzedzić; jeśli nieprzyjaciel ma pod dostatkiem żywności, potrafi go zagło-
dzić; jeśli wróg się nie porusza, potrafi go zmęczyć; jeśli posiadł władzę nad ludem2, po-
trafi sprawić, by go lud opuścił; jeśli wróg połączy swe oddziały, dobry dowódca zdoła je
rozdzielić.
Podczas wojny, wyróżnić można cztery rodzaje dróg:
Droga natarcia.
Droga odwrotu.
Droga marszu w lewo.
Droga marszu w prawo.
Oraz pięć posunięć:
Natarcie
Odwrót
W lewo
W prawo
Postój to również jest posunięcie.
Dobry dowódca baczy na to, aby wszystkie cztery drogi były dla niego zawsze otwarte,
a każde z pięciu posunięć zawsze dostępne. Podczas natarcia nic nie wchodzi mu w para-
dę i nikt nie odcina mu drogi odwrotu; z lewej i z prawej strony nie czyhają nań żadne za-
sadzki; podczas postoju ...... wroga.
Dobry dowódca zabiega też oto, aby nieprzyjaciel miał jak najmniej z owych czterech
dróg do dyspozycji oraz aby każde z pięciu posunięć było dlań zmartwieniem. Jeśli przy-
puści atak, coś mu przeszkodzi; jeśli będzie się chciał wycofać, coś odetnie mu drogę po-
wrotu, z lewa i z prawa czyhać nań będą zasadzki, a podczas postoju czeka go zguba.
Dobry dowódca potrafi zmusić umęczonych żołnierzy wroga do przemierzenia ogrom-
nych połaci, niech przemaszerują dwa razy dłuższy szlak, niech będą męczeni i schorowa-
ni a nie zaznają odpoczynku; głodni i spragnieni, a nie zaznają strawy. Z tak umęczonym
wrogiem nie sposób przegrać.
Nasza armia powinna natomiast syta spokojnie oczekiwać na wygłodniałego i strudzo-
nego wroga; nasze wojska powinny stać, a oddziały nieprzyjacielskie maszerować. Wtedy
to nasi ludzie będą tylko patrzeć gdzie by tu uderzyć, a nie którędy by się wycofać. Nasi
żołnierze rusza do ataku z nagim mieczem w dłoni i nie będą się oglądać za siebie.
1
W oryginale: fe (dun). Słowo to dosłownie znaczy: być szczerym , są jednak tacy wśród komentatorów, którzy twier-
dzą, iż w tym kontekście słowo to znaczy zachęcać . Niektórzy są zdania, iż jest to inny zapis słowa o\ (tun), które znaczy
kwaterować lub skoszarować .
2
W oryginale —_)YN (de tianxia), czyli: posiadÅ‚ Å›wiat
75
VI Szacunek i brutalność
Wyróżniamy pięć rodzajów wojsk:
Silne
Dumne
Zatwardziałe
Tchórzliwe
SÅ‚abe
Natarcie wojsk silnych należy odeprzeć miękko1. Wojskom dumnym należy okazać
szacunek i czekać. Armię zatwardziałą, należy wziąć na przynętę. Armię tchórzliwą nale-
ży dręczyć od frontu i robić wiele hałasu po bokach. Należy też wznieść wysokie zasieki i
wykopać głębokie rowy, aby utrudnić dostawy żywności. Oddziały słabe należy zakrzy-
czeć, aby zawładnął nimi strach. Zmuś je do ruchu: jeśli się poruszą zaatakuj je; jeśli się
nie ruszÄ…, otocz je.
Podczas wojny, możemy się spotkać z pięciokrotnym szacunkiem i pięciokrotną brutal-
nością. Co nazywamy pięciokrotnym szacunkiem? Jeśli po wkroczeniu na teren wroga,
będziemy się zachowywać z szacunkiem, armia straci to co zazwyczaj ma2. Jeśli atakując
po raz wtóry okażemy szacunek, armia nie znajdzie zródeł zaopatrzenia. Jeśli za trzecim
razem okażemy szacunek, armia nie spełni swego zadania. Szacunek okazany za czwar-
tym razem, będzie oznaczał głód w armii. Za piątym razem zaś, armia stanie się bezuży-
teczna.
Armia, która wkroczywszy na teren wroga zachowuje się brutalnie, zwie się armią
ofensywną. Armia, która atakując po raz wtóry wciąż będzie brutalna, nazywana będzie
okrutną3. Za trzecim razem brutalność atakujących wzbudzi w ludności cywilnej strach.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plkajaszek.htw.pl